Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Koordinatörü Erdal Turgut, deprem bölgesinde hasar durumu değişen ve güçlendirilerek yıkılmasının önüne geçilecek binalara ilişkin, “Güçlendirilerek tekrar yaşatılması sağlanacak konutların tapuda, elektrik ve su idaresindeki işlemlerin yapılabilmesi için DASK kayıtlarına tekrar alınması gerekmektedir. Binaların son hasar tespitine göre evvelce yapılan hasar ödemesinden fazla olan kısmın iadesi söz konusu olmaktadır.” dedi.
Erdal Turgut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından ağır hasarlı raporu verilen ancak daha sonra hasar durumu değişen konutlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Yapılan son tespitlerde eskisine göre hasarın artması durumunda aradaki fark tazminatını hemen ödediklerini dile getiren Turgut, bunun tam tersi durumların da görülebildiğini söyledi.
Turgut, deprem bölgesindeki hak sahiplerine bir ev için destek verildiğini anımsatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“O bölgede birden fazla dairesi olan vatandaşlarımız var. Onlar hak kaybı olacağı için evlerini, konutlarını güçlendirerek yaşatma yolunu tercih edebileceklerini belirttiler. AFAD tarafından yayınlanan genelgeye göre orta hasarlı olan konutlar ağır hasarlı gibi işlem görecek ancak bu konutlarını güçlendirmek isteyenlere izin verilecek. Konutunu güçlendiren vatandaşlar burada yaşamaya devam edebilecek.”
Turgut, deprem bölgesindeki hasar durumu değişikliklerinin farklı sebeplerle fakat çoğunlukla vatandaşların itiraz ve talepleri doğrultusunda gerçekleştiğini kaydederek, şu açıklamalarda bulundu:
“Bu değişiklikler farklı sebeplerle çoğunlukla vatandaşlarımızın itiraz ve talepleri doğrultusunda gerçekleşiyor. Bu itirazların en önemli sebeplerinden birisi de tam hasar tespiti yapılarak yıkılmasına karar verilen bina sahiplerinin, binalarını güçlendirerek yıkımının önüne geçme arzusu. Bu durumda, tam hasar olarak tespit yapıldığı için DASK tarafından vatandaşlara tam hasar ödemesi yapılan bu tür konutların hukuki hükmü kalmamış olmaktadır.”
“Güçlendirme sonrası konutlar tekrar DASK kayıtlarına giriyor”
Erdal Turgut, 6 Şubat’ta yaşanan depremlerin ardından çok hızlı hareket ederek, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın “yıkılacak ya da yıkılmış” dediği binaların tazminatını ödediklerini söyledi.
Ağır hasarlı tazminat ödenen ancak hasarı ortaya dönmüş konutların sahiplerinin aradaki tazminat farkını iade etmesi gerektiğini yineleyen Turgut, şu ifadeleri kullandı:
“Çünkü o ev bizim nazarımızda tam hasar ödendikten sonra artık bizim üretim listemizden çıkıyor, kara listeye giriyor tabir yerindeyse. Başka bir deyişle artık DASK yapılamaz hale gelmektedirler. Dolayısıyla güçlendirilerek tekrar yaşatılması sağlanacak konutların tapuda, elektrik ve su idaresindeki işlemlerin yapılabilmesi için DASK kayıtlarına tekrar alınması gerekmektedir. Sonuç olarak, binaların son hasar tespitine göre evvelce yapılan hasar ödemesinden fazla olan kısmın iadesi söz konusu olmaktadır. Yıkılması gerektiği belirtilen ancak son genelge ya da yapılan itirazlar sonucunda orta hasarlıya çevrilen ve güçlendirilerek yoluna devam edebilecek binalar için ödediğimiz tazminatın fazla kısmının iade sürecini başlatıyoruz. Aradaki farkın iade edilerek ve güçlendirildikten sonra artık konut kara listeden çıkarılacak ve normal olarak değerlendirilebilecek. “
Turgut, “Orada zaten tespit değişikliği oluyor. Biz ağır hasarlıya göre ödeme yapmışız, tam ödemişiz ama Bakanlığa yapılan itiraz sonucu bu orta hasarlıya çevrilmiş ve artık yıkılmasından vazgeçilmiş olan binalardan bahsediyorum. Dolayısıyla bu artık bizim nazarımızda da orta hasarlı bina. Yüzde 50 tazminat ödenecek bir bina. Biz yüzde 100 ödemişsek aradaki farkı vatandaşlarımız bize iade ediyor.” şeklinde konuştu.
“Hatalı tespitler nedeniyle de risk durumu değişen örnekler var”
DASK Koordinatörü Erdal Turgut, hasar durumunun değişmesi hususunun maddi hatalara yapılan itirazlar sonucunda da görülebildiğini belirterek, “Yani tespit yapılırken zaman zaman maddi hatalar da görülebiliyor. Mesela çok acıdır, geçen gün bir eksper için yol tarifi istediğimizde, orada bir tane teyzemiz, ‘Ya çocuğum sokak yok ki nasıl tarif edeyim sana’ diyor. Maalesef öyle durumlar da var. Hatalı tespitlerden de kaynaklanan hasar durumu değişikliği söz konusu. Bu gibi durumlarda süreç aynı oluyor.” diye konuştu.
Ağır hasarlı kategorisinde çıkarılıp güçlendirildikten sonra konuta tekrar DASK yaptırılabildiğini dile getiren Turgut, “Güçlendirmesini yaptırdıktan sonra bizim için artık normal bir bina haline geliyor.” ifadesini kullandı.
“Bizimle iletişim kuranlara yol gösteriyoruz”
Erdal Turgut, hasar durumu değiştiği için DASK tarafından ödenen tazminatın bir kısmının iadesi sürecine ilişkin, “Bizimle bağlantı kuranlara yolunu gösteriyoruz. Diğerlerine de biz gideceğiz, soracağız, sigortalılarımıza kolaylık da sağlayarak çözüm yolu bulacağız. Dolayısıyla çok bir endişelenecek durum yok orada.” açıklamasında bulundu.
DASK yaptırılan tüm konutlar için kurum tarafından tazminat ödendiğini dile getiren Turgut, bu konuda zaman zaman farklı bilgilerin dolaşabildiğini ancak sigorta yaptırılan her bağımsız bölüm için hasar tazminatı ödediklerini sözlerine ekledi.